Son verlichting monteren en aansluiten
Lees eerst/ook de handleiding voor je begint!
gaten boren in het
                            spatbord
We beginnen hier met het achterlicht, want als de bedrading door het frame moet, begin je daar mee voor dat het spatbord of de trapaslagers gemonteerd zijn. De voorvork met koplamp en bedrading kun je los monteren en pas later aanbrengen.
Bij dit voorbeeld monteren we het achterlicht in de spatbordversie. dat is vermoedelijk de meest ingewikkelde. Andere versies schroef je op de bagagedrager (standaard 50mm gatafstand) of om de zadelpen.

Bepaal de plaats van het achterlicht en boor en ontbraam  de twee gaten voor schroef en bedrading. Steek de draad door het spatbord en monteer het achterlicht.

Monteer je een achterlicht op de bagagedrager, dan zijn er meerdere opties om de draad te laten lopen:
  • door de drager, maar meestal moet je dan zelf een gat in de drager boren
  • langs de drager naar beneden met pvc slang en tie-wraps, kies de route zo dat de draad geen ruzie krijgt met tashaken
  • naar het spatbord, en dan langs het spatbord naar het bracket of naar de dichtsbijzijnde stang naar beneden. Gebruik niet het o zo doordachte systeem van geleidestrippen door het kunststof spatbord, in ons klimaat corroderen de contacten (koper op alumnium met wegenzout) en heb je vaak storing
  • horizontaal door de drager met pvc slang, en dan recht oversteken langs de remkabel onder de bovenbuis
kraal
De draad kan bij dit spatbord door de kraal van de rand worden gevoerd, je moet alleen met dremel of tang een invoer opening en uitgang voor de draad maken.
Breng het spatbord aan.

achterlicht
                            vastschroeven
Draad trekken door het frame is iets waar je met ervaring beter in wordt. Ik gebruik een afgeknipte remkabel van voldoende lengte met een kleine knik (15 graden over de laatste 2 cm) in het einde om te sturen, een haakje en een klein lampje. Als je de twee in-uitgangen hebt gevonden plak je de draad aan de kabel met tape en duw je de kabel voorzichtig door de buis. Trek gelijktijdig de remkabel synchroon uit, zodat je geen spanning in de kabel hebt (zo best is het plakband niet), maar ook geen extra lussen in de verlichtingsdraad creeert. Controleer altijd of de kabel niet per ongeluk ergens buitenom gaat, anders kun je hem weer terugtrekken en overnieuw beginnen.

Gaat de draad door het bracket (dat lukt alleen met uitgebouwde trapas) check dan wel of de draad bij montage niet in de knel komt door te lange cups of een te grote diameter van het lagerhuis
draadje
Andere optie: met een paar strookjes buigzaam plastic (plastic fles, dop van een spuitbus etc) de draad klem zetten tussen de omgekraalde spatbordranden
spatbord achterlicht
Het gemonteerde achterlicht
achterlicht snoer geleiden
Alternatieven zijn de draad met tie-wraps en pvc slang of krimpkous langs spatbordstangen en het frame voeren.

Dit is met pvc slang. Steek de draad door de slang, schuif vervolgens de slang over de stang. Rond het stangeinde af en gebruik wd40, zeepsop of water om de boel schuivend te houden.

Leid de draad zo langs de achterpad dat je er geen problemen mee krijgt bij het uitnemen van het wiel. Langs de achtervork ontkom je meestal niet aan een paar tie-wraps
pvc
                            slang
Kunststof slang is er in verschillende diameters, dit is 4 en 6mm. Behalve dat het extra bescherming biedt en het snoer niet zo rondflopt, kun je het ook beter vastzetten met tie-wraps, omdat het minder schuift als een kaal snoertje. Je kan er ook een fietsspaak bij insteken, bv om een blijvende bocht te maken zonder dat je die met een half dozijn tie-wraps vast moeten zetten
kabel met krimpkous
Ook kun je krimpkous gebruiken, bv om de kabel langs een derailleurkabel te spannen. De kabel beweegt heen en weer met het schakelen, dus je moet wel een lusje aan de uiteinden overhouden
koplampsteun
                            aanbrengen
Koplamp
Als je met de achterlichtdraad ter hoogte van de koplamp*) bent aangekomen monteer je de koplampbeugel. Let er op dat de beugel ver genoeg omhoog kan zodat het spatbord niet naar beneden wordt gedrukt, en dat de beugel niet tegen het balhoofdlager schuurt

*) bij een naafdynamo sluit je het achterlicht aan op de koplamp, zodat het mee aan en uit gaat samen met de koplamp.
koplamp provisorisch
                            vast
Zet de koplamp provisorisch vast, hij moet er nog weer af, maar hij moet ook heel blijven,
draad op lengte maken
                            & strippen
Nu je weet hoe je bij de koplamp uitkomt kun je de draad van het achterlicht op lengte maken.Zorg voor een boogje tussen frame en vork, zodat de vork volledig kan draaien. De draad kun je vaak tussen spatbord en vorkkroon naar voren wurmen.  Bij de lamp hou ik de draad graag iets te lang, de extra lus zet ik dan met een tie-wrap vast aan de koplampbeugel. Minder mooi als perfect op lengte, maar nu kun je nog een keer de stekkers vervangen of een andere koplampbeugel monteren zonder de draad te moeten verlengen. Je kan ook wat extra lengte in de binnenbalhoofdbuis proppen, mocht je een vork hebben die onder open is. De aardedraad is korter afgeknipt, de binnendraad  hangt mooier met wat extra lengte ten opzichte van het oog.

Na het strippen (dat gaat het beste met een echte striptang, oefen anders eerst op het afgeknipte stuk) breng je de krimpkous aan. Son gebruikt een coax kabel voor de verlichting, de ommanteling zorgt voor de massa.
stekkers aanbrengen
Spreid de twee draden, dan kan de krimpkous dat over de splitsing komt er niet direct weer afvallen. Twist de massadraad ineen, doe dat niet zo stijf dat je daarmee door de isolatie naar de binnendraad snijdt
stekkers aangebracht Stekkers krimpen gaat het beste met een speciale tang (zie de shop) De ministekker moet nog voorzien worden voor krimpkous, want als je die ongeisoleerd in de koplamp steekt heb je grote kans dat het licht uitgaat door kortsluiting.

Neem de koplamp weer los zodat je in de lampvoet kunt kijken, steek de achterlichtstekker in de aansluiting verstopt achter de aansluitdraad van de lamp en bevestig de lamp samen met het oog voor de aarde. Desgewenst kun je ook de bijgeleverde retroreflector mee vast schroeven. Zet de bout zo vast dat de koplamp zich nog laat richten


 
achterlicht
                          aangesloten
Achterlicht aangesloten: van links naar rechts

- de vast aangebrachte coaxkabel voor verbinding met de naaf
- het 2.8mm stekkertje (als boven, maar met een stukje zwarte isolatie krimpkous) onder in de lampvoet gestoken
- het  met de koplampbout meegeklemde massaoog van het achterlichtsnoer

stekkers aanbrengen Monteer de draad van de koplamp langs de voorvork, met tiewraps pvc-slang ed, en wel zo dat de draad niet in conflict komt met het wiel en zo goed mogelijk beschermd is.
Knip de draad af op lengte, zo dat je nog speling hebt om de draad op de dynamo te steken, maar ook niet zo lang dat je een wapperend eind hebt dat in de spaken komt.
Breng twee 4.8mm stekkers aan volgens het bekende recept.
aangesloten! Op de dynamo gestoken (volgorde maakt bij een SON niet uit), met een beetje extra lengte. Het zou nu moeten werken, tenzij je ergens een fout gemaakt hebt.

De handleiding van Schmidt beveelt aan om de contacten omhoog te laten wijzen. Bij sommige vorken komt dat inderdaad goed uit, maar er zijn ook genoeg ( bv rechte suspension/carbon vorken) of vorken met lowriders waar dat niet super uitkomt. Belangrijk is dat je er bijkunt en dat de contacten niet ergens tegen aan stoten bij een ruwe behandeling. Bij deze fiets vond ik naar achteren gedraaid handiger en beter beschermd. Tip: als je de snelspanner los zet, draaien de contacten op magneetkracht vaak wel mee met het wiel. Daarna uiteraard de spanner weer goed vastzetten, anders sloop je de boel

Populaire fouten
  • Massa gekruist, bv door de draden van een achterlicht te verwisselen (plus op massa en VV) Bij dynamo's met een tweedelige plastic Shimano stekker  kun je die fout ook nog bij de dynamo maken, als je goed zoekt kun je het aarde teken zien. SP gebruikt trouwens ook de Shimano stekker, maar die dynamo's hebben geen massacontact, net als bij het grote voorbeeld) Sommige B&M koplampen met losse stekkertjes en los hangende draden zijn ook knap verwarrend: er zijn tekentjes, maar je hebt er een zaklamp bij nodig.
  • Bij het splitsen van de coax kabel een massadraadje missen en meekrimpen met de binnendraad
  • Massadraden door de isolatie van de binnenkabel heen kortsluiting laten maken  (te hard twisten, of slordig draad strippen)
  • Veel achterlichten moeten een flink stuk fietsen voor het standlicht is opgeladen, dus niet gelijk in paniek raken

Werkt het niet ga dan systematisch te werk. Gebruik geen testbatterij oid, met gelijkstroom kun je dingen stuk maken en de lampen zijn gevoelig voor polariteit dus daar kun je ook nog intrappen

1) trek de draden van de dynamo, geef het wiel een zwengel en hou een schroevendraaier tussen de lippen. Een goede dynamo remt merkbaar en je ziet meestal vonkjes
2) sluit de dynamo weer aan en trek de achterlicht stekker uit de koplamp. Als je nu wel licht hebt zit de fout in het achterlicht of de draad daar naar toe



Tot slot: deze beschrijving baseert zich uiteraard hoofdzakelijk op SON verlichting. De meeste andere fietsverlichting gebruikt flinterdun tweelingsnoer, SON gebruikt een 3mm dikke/dunne coax kabel omdat die kabel veel robuuster is. Aan de lampkant is die vast verbonden, zodat daar afbrekende stekkertjes etc niet zullen voorkomen. Bij minder sjieke spullen (denk de lampjes van de schoolfietsen van de kinderen) die bedoeld zijn voor het standaard fietssnoertje kun je ook prima twee aderige rondkabel voor 220V gebruiken. Buiten om leggen, niet moeilijk doen over een extra tie-wrap, alleen is het bij het aansluiten  soms meer werk omdat de fietsverlichting niet is afgestemd op de royale hoeveelheid koper (!) die er in de draad zit en er dus te veel draad is voor het kleine gaatje.